رؤسای چهار انجمن سلامت روان ایران در نامه‌ای به رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی، به صدور احکام اخیر برای برخی هنرمندان زن به اتهام «بی‌حجابی» اعتراض کردند و خواستار اصلاح این احکام شدند.
رؤسای این چهار انجمن در نامه خود به غلامحسین محسنی اژه‌ای که روز پنج‌شنبه ۲۹ تیر در رسانه‌های داخل و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، نوشتند: «تشخیص اختلالات روانی در صلاحیت روانپزشک است، نه قاضی؛ همان گونه که تشخیص سایر بیماری‌ها در صلاحیت پزشکان است، نه قضات.»
در روزهای اخیر برای سه بازیگر زن، افسانه بایگان، آزاده صمدی و لیلا بلوکات، به دلیل رعایت‌نکردن حجاب اجباری، احکامی از جمله مراجعه اجباری به مراکز روانشناسی برای درمان «بیماری روحیِ شخصیت ضد خانواده» صادر شده است.
روز ۲۴ تیر رسانه‌ها نوشتند که یکی از مجازات‌های تعیین‌شده برای آزاده صمدی در حکم صادره در شعبه ۱۰۸۸ دادگاه کیفری دو تهران آن است که او باید «دو هفته یک بار» به مراکز روانشناسی «برای مداوای بیماری ضد اجتماعی خود» مراجعه کند و در نهایت «گواهی سلامت» خود را به مقامات ارائه دهد.
اما رؤسای این چهار انجمن نوشتند: «آنچه در متن حکم به عنوان استدلال تشخیص یک بیماری به نام شخصیت ضد اجتماعی بیان شده، متناسب، منطقی و قانع‌کننده نیست. همچنین عنوان تشخیص بیماری روحی و شخصیت ضد خانواده عنوانی غیرعلمی و غریب و به کارگیری آن برای اهل فن ناباورانه است.»
مجید صادقی، رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران، بهروز دولتشاهی، رئیس انجمن علمی روان‌درمانی ایران، احمدعلی نوربالا، رئیس انجمن علمی پزشکی روان‌تنی ایران، و حمیدرضا پورشریفی، رئیس انجمن روانشناسی ایران، امضاکنندگان این نامه هستند.
آنان تاکید کردند: «از برچسب‌زدن به رفتارهای افراد با عناوین تشخیص روانپزشکی باید پرهیز کرد.»
این روانپزشکان و متخصصان روان‌درمانی در ادامه قوه قضائیه جمهوری اسلامی را متهم کردند که با چنین احکامی موجب «گسترش و برجسته‌سازی “انگ بیماری‌های روانی” در ذهنیت افراد جامعه»، «خودداری مردمِ نیازمند درمان از پیگیری درمان ضروری خود» و افزودن «موانع اجتماعی دسترسی به خدمات سلامت روان» می‌شود.
رؤسای چهار انجمن سلامت روان نسبت به «سوء استفاده از روانپزشکی و روانشناسی در بدنه قوه قضائیه» جمهوری اسلامی هشدار دادند.
هم‌زمان تعدادی از روانپزشکان و وکلای دادگستری در اظهارات جداگانه‌ای این اقدام قوه قضائیه را محکوم کردند.
ارسیا تقوا، روانپزشک و عضو دبیرخانه همایش سلامت روان و رسانه، در یادداشتی خطاب به قضات جمهوری اسلامی نوشت: «آیا می‌دانید ارجاع اجباری به مراکز مشاوره چه تاثیری بر نظام سلامت و اعتماد عمومی دارد؟»
زائر رضایی، روانشناس، نیز به «خبرآنلاین» گفت: «در سال‌های گذشته خیلی زیاد فرهنگ‌سازی شد که مردم مراجعه به روانشناس را بپذیرند،… اما وقتی ناگهان حکمی تنبیهی صادر می‌شود که افرادی باید به روانشناس مراجعه کنند، انگار مجدد داریم تابوسازی و انگ‌سازی می‌کنیم، در حالی که تمام تلاش‌ها باید برای انگ‌زدایی باشد.»
کامبیز نوروزی، حقوقدان، نیز در این باره به خبرآنلاین گفت: «روانشناسی یک رشته تخصصی است که روانپزشک و روانشناس باید درباره آن حرف بزنند، یک قاضی هرقدر هم فرد آگاهی باشد اصولاً صلاحیت تشخیص بیماری روانی ندارد و این به نوعی مداخله در امور پزشکی است.»
محسن برهانی، وکیل دادگستری نیز نوشت: «این همه توهین و تحقیر و توهم در یک رأی نسبت به یک شهروند عادی هم شرم‌آور است، چه برسد به هنرمندی که بخشی از خاطرات هنری ایرانیان است.»
او افزود: «هدف ارعاب سایرین است با قربانی کردن معدودی از بازیگران؟ هیچ جامعه‌ای با تحقیر زنان و هنرمندان اصلاح نشد و تغییر نکرد.»
صدور حکم تنبیهی برای آزاده صمدی بلافاصله اعتراض صنفی سینماگران را نیز به دنبال داشت، با این حال تنها چند روز بعد خبر رسید که رئیس شعبه مربوطه در دادگاه همین حکم را برای افسانه بایگان نیز صادر کرده است.
