آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید ایران تزریق هگزافلوراید اورانیوم به یک آبشار ۱۶۶ تایی از سانتریفیوژهای پیشرفته «آی‌آر-۶» را آغاز کرده که امکان تغییر سریع و آسان سطح غنی‌سازی اورانیوم را فراهم می‌سازد.
بر اساس این گزارش که نسخه‌ای از آن روز شنبه ۱۸ تیر به دست خبرگزاری رویترز رسیده، آژانس می‌افزاید دو روز پیش ایران به این نهاد بین‌المللی اطلاع داده که هگزافلوراید اورانیوم با غلظت ۵ درصد را به آبشار ۱۶۶ تایی از سانتریفیوژهای آی‌آر-۶ در سایت فردو تزریق کرده و هدف خود را افزایش غلظت اورانیوم به سطح ۲۰ درصد عنوان کرده است.
افزایش غلظت اورانیوم با تزریق گاز هگزافلوراید اورانیوم به سانتریفیوژها انجام می‌شود و در صورت افزایش غلظت به ۹۰ درصد، امکان ساخت بمب هسته‌ای فراهم می‌شود.
رویترز می‌نویسد دیپلمات‌های غربی برای مدت‌ها نگران استفاده ایران از این نوع سانتریفیوژها در غنی‌سازی اورانیوم بودند. این سانتریفیوژها با سرعت بالایی غنی‌سازی انجام می‌دهند و قدرت مانور آن‌ها در افزایش سریع غلظت اورانیوم بالا است.
این گزارش می‌افزاید ایران ملزم به اطلاع‌رسانی به آژانس درباره تغییر در سطح غنی‌سازی است، اما با توجه به تاخیری که آژانس در دریافت اطلاعات مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران دارد، اگر جمهوری اسلامی نخواهد درباره تغییر سطح غنی‌سازی اورانیوم در آبشارهای تشکیل یافته از سانتریفیوژهای آی آر ۶ فورا به آژانس اطلاع دهد، می‌تواند برای مدتی از نظارت و آگاهی آژانس درباره سطح غنی‌سازی اورانیوم فرار کند.
ایران تاکنون در سطوح ۳.۶ درصد، ۲۰ درصد و ۶۰ درصد اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کرده و اگر به سطح ۹۰ درصد برساند، قابلیت تولید بمب هسته‌ای را خواهد داشت.
گزارش قبلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ۳۱ خرداد منتشر شد نیز هشدار داده بود که ایران با آماده کردن سانتریفیوژهای پیشرفته آی‌آر-۶ در سایت فردو، غنی‌سازی اورانیوم را تشدید می‌کند.
همان زمان نیز رویترز با استناد به گزارش آژانس نوشته بود این آبشار سانتریفیوژ متشکل از ۱۶۶ ماشین است و دومین آبشار سانتریفیوژ آی‌آر-۶ محسوب می‌شود که در سایت فردو نصب شده؛ سایتی که در دل کوه‌ها واقع شده است.
آژانس در ادامه گزارش محرمانه خود به کشورهای عضو این نهاد گفته بود که ایران اطلاع داده فرایند غیرفعال‌سازی را آغاز کرده، فرایندی که قبل از غنی‌سازی اورانیوم انجام می‌شود.
اقدامات ایران در تشدید غنی‌سازی اورانیوم در حالی است که آخرین دور مذاکرات برجام که هشتم تیر و بعد از چهار ماه وقفه در دوحه قطر برگزار شد، به شکست انجامید.
آمریکا و سه قدرت اروپایی عضو برجام شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان روز جمعه ۱۷ تیر ضمن ابراز نگرانی دوباره از شتاب گرفتن توسعه برنامه هسته‌ای ایران، بار دیگر از جمهوری اسلامی خواستند با کنار گذاشتن مطالبات «فرابرجامی»، توافقِ موجود را فورا بپذیرد.
گزارش‌ها حاکی است که ایران دو شرطِ به گفته مقام‌های آمریکایی «فرابرجامی» را مطرح کرده است که یکی حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا است و دیگری دریافت تضمین از واشینگتن مبنی بر عدم خروج دولت‌های بعدی ایالات متحده از توافق فعلی.
