?ضربالمثلی مشهور میگوید: عدو سبب خیر شود اگر خدا خواهد.
داستان جمهوری اسلامی و تحریمها هم ظاهراً مصداق همین ضربالمثل شده است. نشانی تمام ناکارآمدیها و فسادها از سوی مسئولان نظام جمهوری اسلامی نهایتا به تحریمها برمیگردد.
بیجهت نیست که چندی قبل حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گفته بود: «برای کمبودها و مشکلات باید کاخ سفید در واشنگتن را لعن و نفرین کنید.»
?جمهوری اسلامی ادعا میکند تحریمها باعث ایجاد مشکل برای واردات دارو شده است.
از طرفی در چند روز گذشته خبر توقیف ۱۹ کامیون داروی قاچاق توسط مرزبانی عراق از مقصد ایران منتشر شد.
?مقامات جمهوری اسلامی مواضع ضد و نقیضی در رابطه با این خبر داشتهاند. ابتدا محموله دارو را متعلق به ایران ندانستند و بعد اعلام شد این داروها از داروخانهها خریداری و قاچاق شده است. اما در میان مواضع مسئولان، خبری به چشم میخورد که جای تأمل دارد. حیدر محمدی، مدیرکل نظارت بر دارو و غذا در وزارت بهداشت ایران گفته است داروهای توقیف شده ایرانی نبوده است.
?با پذیرش اینکه مبدأ این محموله قاچاق از ایران بوده و تأیید ایرانی نبودن داروها این سوال مطرح میشود که اگر تحریمها واردات دارو را با مشکل روبهرو کرده است، پس این داروهایی که قاچاق میشود و ایرانی نیستند، از کجا آمدهاند؟
?همزمان با این مسأله، در چند روز گذشته خبر کمبود انسولین در ایران در حال داغ شدن است. یک مقام اتاق بازرگانی گفته است: انسولینهای وارداتی به خارج از کشور قاچاق میشود.
?در همین زمینه محمد پاکمهر، عضو کمیسیون بهداشت گفته است: «کمبود انسولین به دلیل تمایل بیماران دیابتی به استفاده از انسولین قلمی است!»
?علاوه بر دارو، در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر کم شدن آرد در برخی مناطق کشور و تعطیلی نانواییها هم به گوش میرسد. قاچاق آرد و دام زنده از مدتها پیش در خبرگزاریهای ایران مطرح بوده است.
?جمهوری اسلامی با تحریمهای بیسابقهای در حوزههای مالی و انرژی روبهروست. دلیل و قضاوت در رابطه با دلایل و مقصران این تحریمها پیچیده است اما دولت و نهادهای حکومتی به وضوح در چند ماه گذشته با مشکل منابع ارزی و پولی روبهرو شدهاند.
?چندی قبل دولت برای جبران کسری بودجه خود اقدام به ارائه سهام برخی مؤسسات و شرکتهای دولتی در بورس کرد. هر چند از همان ابتدا انتقادات زیادی در رابطه با غیرواقعی بودن ارزش شرکتهای عرضه شده در بورس مطرح بود، اما این اقدام باعث شد تا برای مدت کوتاهی سرمایه قابل توجهی به سمت بازار بورس سرازیر شود.
? یکی از مدیران بورس در آن زمان اعلام کرد: «ما تا قبل از این اقدام دولت روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان معامله در بورس داشتیم.»
از زمانی که دولت دست به عرضه سهام در بورس زد، گاهی روزها تا ۳۰ هزار میلیارد تومان هم پول وارد بورس شده است، هر چند همانطور که پیشبینی میشد سیاست دولت برای جذب نقدینگیهای سرگردان مردم تا حدود زیادی موفق بود اما شهروندان زیادی در این میان متضرر شده یا به خاک سیاه نشستند.
?گفته میشود اقدام دیگری که حکومت برای جبران مشکل ارز در نظر گرفته است، قاچاق اقلامی مانند دارو، دام و مواد غذایی مانند آرد به خارج کشور و تبدیل آن به ارز و برگرداندن آن به داخل کشور است. هر چند دلالانی هم از دیرباز در رابطه با قاچاق این اقلام فعال بودهاند، اما بعد به نظر میرسد هیچ دلالی بدون تأیید و همراهی رسمی حکومت نمیتواند امکان قاچاق ۱۹ کامیون داروی خارجی از کشور را داشته باشد.