منابع نظامی آمریکا معتقدند ادعاهای فرماندهان نظامی رژیم ایران مبنی بر تواناییهای نظامی گسترده، غالبا اغراقآمیز است و با واقعیت توازن نیروها در منطقه انطباق ندارد. برخی از شخصیتهای نظامی آمریکا به «العربیه» گفتهاند که ارزیابی آنان از تواناییهای نیروی نظامی رژیم ایران کاملا متفاوت است و تهران قادر به یک رویارویی جدی با ایالات متحده نیست.
یکی از این افسران نظامی پنتاگون با اشاره به چند انفجار مشکوک سالهای اخیر در داخل ایران و آتشسوزی یک ناو ایرانی و سپس غرقشدن آن، میگوید: «تا وقتی که مانند دلقکها رفتار میکنند، برای ما مهم نیست چه چیزی دارند.» اما این سخن به این معنا نیست که آمریکاییها در دستکم گرفتن ایران یا کمرنگ جلوه دادن سیاستهای مخربش در منطقه و تهدیداتش علیه تجارت دریایی در آبراههای منطقه است.
تواناییهای ایران
طی دو سال گذشته، اطلاعات ارتش آمریکا، گزارش مفصلی درباره تواناییهای نظامی رژیم ایران تهیه کرده است که در آن به 600 هزار نفر پیاده نظام ایران که 150 هزار نفر آنها به سپاه پاسداران تعلق دارند، اشاره شده است. براساس این گزارش، ایران 1900 تانک، صدها هواپیمای جنگی، تعدادی زیردریایی و ناو در اختیار دارد. همچنین هزاران موشک بالستیک و مجموعه بزرگی از پهپادها در سالهای گذشته تولید کرده است.
به گفته این شخصیتهای نظامی آمریکایی، این مجموعه از جنگافزارها یک خطر محسوب میشود و میتواند منافع کشورهای همسایه و ایالات متحده را تهدید کند؛ اما به این معنی نیست که داشتن این حجم از اسلحه به معنی توانایی نظامی است.
یک افسر ارتش آمریکا در این زمینه پرسشهای مهمی را مطرح میکند، از قبیل اینکه: «آیا ایرانیها سوخت کافی برای به حرکت درآوردن تانکهای خود دارند؟ آیا آنها حلقه کامل تولید مواد ضروری برای به راهانداختن این تجهیزات را دارند؟».
او در ادامه میگوید: «مسئله به تدارکات و پشتیبانی مربوط میشود و این امر بسیار حایز اهمیت است».
تهدیدات و رویارویی
به نظر این نظامیان، ایران شاید قادر به پرتاب موشک یا تهدید کشتیهای تجاری از طریق شناورهای مسلح در آبهای بینالمللی و حتد توقیف برخی از آنها باشد، اما در عین حال نمیتواند در رویارویی نظامی با یک قدرت جهانی حتی برای چند روز دوام بیاورد.»
اما در مورد مقایسه تواناییهای ایران و آمریکا، برآوردها نشان میدهد که ایالات متحده بزرگترین قدرت نظامی در جهان است. بودجه نظامی این کشور هم، برابر مجموع بودجه 10 کشوری است که در ردهبندی جهانی بعد از آن قرار دارند. موشکهای اتمیاش برابر با روسیه و تعداد نیروی دریایی آن با چین مساوی است؛ اما نقطه قوت نظامی آمریکا که دیگر کشورها فاقد آن هستند، سپر دفاع موشکی آن است.
فرار از تنشزایی
با وجود این همه تواناییهای نظامی آمریکا، به نظر میرسد که نیروی نظامی ایران در صورت وقوع یک رویارویی، بسیار شکننده است. افسران آمریکایی معتقدند که «ایجاد تنش» یک مرحله مهم در میزان قدرت نظامی ایران به حساب میآید.
در این ارتباط، نظامیان آمریکا تأکید میکنند که در سالهای گذشته، ایران از هرگونه ایجاد تنش با آمریکا پرهیز میکرد زیرا به خوبی میداند که اگر تنشی با واکنش گسترده نظامی آمریکا مواجه میشود توانایی تحمل پیامدهای آن را ندارد.
نمونه پاسخ ایران به کشته شدن سلیمانی بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی فرمانده سابق سپاه قدس ایران، در فرودگاه بغداد، ایران تهدید کرد که پاسخ «دندان شکنی» خواهد داد، اما با هماهنگی با نیروهای آمریکا، حمله محدود به پایگاه عین الاسد را تدارک دید که هیچ تلفات انسانی برای نیروهای آمریکایی در پی نداشت. بعد از آن پاسخ «دندان شکن» کاملا به فراموشی سپرده شد.
در این راستا بهترین توصیف از نیروهای ایران توسط ژنرال فرانک مکنزی فرمانده «سنتکام» ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در منطقه خاورمیانه، ایراد شد که در 7 ژوئن 2021 گفت: «استقرار نیروی آمریکا در منطقه برای پاسخگو کردن ایران است، آنها این را میدانند و دیگر حتی حاضر نیستند مسؤولیت اقدامات منفی خود را مستقیما به عهده بگیرند».
شیطنت در آبهای بینالمللی
نظامیان آمریکایی در گفتگو با «العربیه» گفتند که ایران شیطنتهایی را در جاهای مختلف از جمله آبهای بینالمللی انجام میدهد تا برای کوتاهمدت جلب توجه کند، اما خوب میداند اگر با پاسخ نظامی روبهرو شور قادر به مقاومت نیست. کما اینکه توانایی نیروی هوایی ایران به جنگنده اف 4 دوران شاه یا میگهای دهه 90 روسی برمیگردد و این موضوع همیشه مورد توجه نظامیان آمریکا بوده است.
یکی از افسران نظامی آمریکا در پاسخ به سوال «العربیه» درباره خطر نزدیکی شناورهای مسلح ایران به ناوگان آمریکا در تنگه هرمز گفت: «ترس من از شلیک مکرر تیرهای هشداردهنده نیروهای آمریکایی است. زیرا آنچه که بعد از مرحبه هشدار رخ میدهد، بسیار گسترده خواهد بود و شخصی که مسؤول این مواجهه و شلیک این تیرهای هشدار است، باید عواقب آن را به خوبی بداند».
این افسر در پایان خاطر نشان میکند:«بهتر است این شلیکها برای حفاظت از جان آمریکاییها صورت گیرد. حفاظت از جان آمریکاییها خط قرمز ماست و عبور طرف مقابل از این خط، واکنش گسترده ما را به همراه خواهد داشت».