سه روز بعد از هشدار سازمان هواشناسی درباره خطر طوفان گرد و غبار در پنج استان ایران، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم در وزارت بهداشت خبر داد که تقریبا «نیمی از جمعیت ایران» با چنین طوفان‌هایی مواجه هستند که بر سلامتی مردم اثر می‌گذارد.
عباس شاهسونی روز چهارشنبه ۲۸ تیر به خبرگزاری «ایسنا» گفت علاوه بر آن که استان‌های شرقی، جنوب شرقی، غربی و جنوب غربی با طوفان‌های گرد و غبار روبه‌رو هستند، در مناطق مرکزی مانند استان‌های فارس، قم و اراک نیز این مشکل ایجاد شده است.
او افزود: «به طور کلی تقریبا نیمی از جمعیت کشور ما با طوفان‌های گرد و غباری مواجه هستند که بر سلامت افراد اثرگذار است.»
سازمان هواشناسی روز ۲۵ تیر پیش‌بینی کرده بود طی روزهای ۲۵ تا ۲۸ تیر، استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، سمنان و اصفهان با خیزش و طوفان گرد و خاک مواجه می‌شوند.
درگیرشدن نیمی از جمعیت ایران با طوفان گرد و غبار در حالی اعلام شده که روز ۲۲ تیر، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان اعلام کرد که هر سال ۵۰ هزار هکتار به «کانون‌های بحرانی گرد و غبار» در این استان واقع در مرکز ایران افزوده می‌شود.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت همچنین اعلام کرده که طوفان‌های گرد و غبار باعث افزایش مراجعه به بیمارستان‌ها می‌شود و تعداد «بستری، موارد بیماری قلبی و تنفسی» را افزایش می‌دهد و همچنین بر بینایی انسان هم اثر منفی می‌گذارد.
این مقام وزارت بهداشت همچنین شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان را به دلیل طوفان‌های گرد و غبار، آلوده‌ترین شهر ایران در سال گذشته خواند و گفت میانگین سالیانه غلظت ذرات معلق PM 2,5، به معنای ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون، در هوای این شهر در سال ۱۴۰۱ بیش از ۸۰ میکروگرم در مترمکعب بوده است.
او توضیح داد که این میزان «۱۶ برابر» استانداردهای اعلام‌شده سازمان جهانی بهداشت و بیش از «شش برابر» استاندارد سالیانه کشور است.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت «خشکسالی و تغییرات اقلیمی» در سیستان و بلوچستان را زمینه‌ساز این طوفان‌ها و «تشدید بادهای شدید ۱۲۰ روزه» این استان دانسته است.
شاهسونی روز ۱۹ تیر خبر داده بود که به دلیل طوفان‌های گرد و غبار و وزش بادهای ۱۲۰ روزه در استان سیستان و بلوچستان، از ابتدای تیر تا آن روز ۱۸۳۸ نفر به مراکز درمانی مراجعه کردند.
او گفته بود شهرهای زابل، نیمروز، زهک و هامون در شمال این استان بیشترین مشکل را داشته‌اند و وضعیت آب و هوا «۵۳۰ هزار نفر» را تحت تأثیر قرار داده است.
از سوی دیگر، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران روز ۱۱ تیر گفت به دلیل تغییرات اقلیمی، بادهای ۱۲۰ روزه سیستان به بادهای ۱۸۰ روزه افزایش پیدا کرده است.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی نیز روز ۲۷ خرداد اعلام کرد سالانه یک میلیون هکتار به بیابان‌های ایران افزوده می‌شود.
وحید جعفریان گفته بود خشک‌شدن تالاب‌ها و تبدیل آن‌ها به «کانون‌های ریزگرد» یکی از عوامل افزایش بیابان‌زایی در ایران است.
این در حالی است که سرپرست وقت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ایران تیر پارسال از افزایش ۶۶ درصدی استان‌های بیابانی در کشور خبر داده و گفته بود که مناطق بحرانی برای ریزگردها نیز در حدود ۴۳ درصد گسترش یافته است.
به گفته او، تعداد استان‌های بیابانی ایران از ۱۴ مورد در آغاز برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله، به حدود ۲۱ استان تا سال گذشته افزایش یافته بود.
