پس از ماهها مذاکره تهران و واشنگتن پشت درهای بسته، چهار شهروند آمریکایی که به اتهام همکاری با دولت متخاصم یا جاسوسی، در ایران زندانی شده بودند، از زندان اوین به هتلی نامشخص منتقل شدهاند.
آن طور که جرد گنسر، وکیل خانواده نمازی، در بیانیه خود اعلام کرده، سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز به همراه یک زندانی آمریکایی دیگر از زندان اوین به یک هتل نامشخص منتقل شدهاند.
گنسر میگوید به نظر میآید که پنجمین شهروند آمریکا پیش از این افراد در «حبس خانگی» قرار گرفته است.
آمریکا پیشتر با نام بردن از عماد شرقی، مراد طاهباز، و سیامک نمازی از جمهوری اسلامی خواسته بود که این شهروندان ایرانی-آمریکایی را آزاد کند، اما نام دو زندانی دیگر که خبر حبسشان در دو ماه گذشته منتشر شده، تاکنون اعلام نشده بود.
مراد طاهباز ۶۸ ساله، از بازداشتشدگان پرونده محیطزیستی است که تابعیت بریتانیایی و آمریکایی نیز دارد، از بهمن ماه ۱۳۹۶ در زندان بوده است. عماد شرقی، ۵۸ ساله، از مدیران شرکت سرآوا نیز به همکاری با دولت متخاصم متهم شده بود، از اردیبهشت ۹۷ در ایران گرفتار و از سال ۹۹ زندانی است. سیامک نمازی نیز از مهرماه ۱۳۹۵ در زندان به سر میبرد.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز سهشنبه هفته جاری رسما خبر داده بود که حسین امیرعبداللهیان با همتای عمانی خود در مورد «برخی موضوعات مورد اهتمام مشترک در عرصه دوجانبه، منطقهای و بینالمللی مشورت و تبادل نظر کردند.»
هفته گذشته هم علی باقری، معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در سفر به عمان با شیخ خلیفه بن علی الحارثی، معاون سیاسی وزارت خارجه این کشور، دیدار و گفتوگو کرد.
عمان چند ماه پیش میزبان اولین تعامل غیرمستقیم ایران و آمریکا بود و در آن زمان، وبسایت اکسیوس نهم ژوئن (۱۹ خرداد) به نقل از سه منبع مطلع نوشت که مقامات ایران و آمریکا ماه گذشته میلادی در عمان مذاکراتی غیرمستقیم داشتند و عمانیها پیامهایی را بین اتاقهای جداگانه ایران و آمریکا منتقل میکردند.
طبق این گزارش برت مکگورک، هماهنگکننده شورای امنیت ملی کاخ سفید در امور خاورمیانه و شمال آفریقا، مذاکرات غیرمستقیمی با علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هستهای ایران٬ داشته است.
چند روز بعد وزیر امور خارجه عمان به وبسایت المانیتور گفته بود که ایران و آمریکا به نهاییکردن توافقی برای آزادی زندانیان دوتابعیتی آمریکایی در ایران نزدیک شدهاند.
با این حال دولت جو بایدن در ماههای گذشته از هر گونه اظهار نظر و ارائه اطلاعات از جزئیات مذاکره در این زمینه با هدف «تضمین آزادی» این شهروندان خود پرهیز کرده بود.
دولت ایران از مدتها پیش آمادگی خود را برای اجرای توافق «تبادل زندانی» که در آن شهروندان زندانی دوتابعیتی به آمریکا بازگردانده شوند، اعلام کرده، اما برای اجرای آن شروطی تعیین کرده بود که به گفته مقامات آمریکایی مانع از نهاییشدن تفاهم میشد.
تحلیلگران پیشتر چنین ابراز عقیده کرده بودند که دولت بایدن بعید است بدون اطمینان از آزادی زندانیان دوتابعیتی در ایران دوباره به توافق هستهای موسوم به برجام وارد شود.
هرچند جمهوری اسلامی ادعا میکند که تمامی این افراد توسط مراجع قضائی به جرایم گوناگون از جمله «جاسوسی و همکاری با کشورهای دشمن» محکوم شدهاند، ولی کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل و دولت آمریکا میگویند این اتهامات ساختگی است و این افراد در دادگاههای ناعادلانه و بدون رعایت موازین بینالمللی دادرسی محاکمه شدهاند.