سازمان حقوق بشری «ههنگاو» در گزارش سالانه خود اعلام کرد که طی سال ۲۰۲۱ دستکم ۵۲ نفر کولبر جان باخته و ۱۶۳ نفر دیگر زخمی شدند.
این گزارش میافزاید ۱۳۴ نفر از این کولبران با شلیک مستقیم نیروهای مسلح رژیم ایران و ۶ کولبر دیگر نیز با شلیک گلوله ماموران ترکیه و عراق کشته و زخمی شدهاند
ههنگاو همچنین میگوید در سال ۲۰۲۱ دستکم چهار کولبر زیر ۱۸ سال در حین کولبری جانشان را از دست داده و ۲ کولبر دیگر نیز زخمی شدهاند.
نقل کالاها به مرز ایران و کردستان عراق، منبع درآمد هزاران نفر است. افرادی که این کار را انجام میدهند، «کولبر» نام دارند. وضعیت این افراد در طول سالهای گذشته به یک معضل حقوق بشری تبدیل شده است.
آنها کالاهایی با وزن ۲۵ تا ۱۲۰ کیلوگرم را در راههای کوهستانی خطرناک و مناطق مرزی مینگذاریشده، روی کمر خود حمل میکنند.
کولبرها حدود ۱۲ ساعت کار بارکشی و بین ۷ تا ۱۲ دلار دستمزد دریافت میکنند.
در زمستان، کولبرها از مسیرهای کوهستانی پوشیده به یک متر برف میگدرند و با خطر مرگ و یا آسیبهای جدی روبرو میشوند.
سن کولبران از ۱۵ سال شروع و تا سن ۷۵ سال هم میرسد و تعداد قابل توجهی از آنها تحصیلات دانشگاهی دارند و مشکلات اقتصادی و بیکاری آنها را مجبور به انجام این کار خطرناک کرده است. پزشکان و مهندسان بیکار نیز در میان کولبرها دیده میشوند.
مقامات رژیم ایران کولبری را نوعی قاچاق کالا میدانند؛ اما بسیاری از منتقدان و کنشگران با اشاره به فقر، بیکاری گسترده و نابرابریهای موجود، کولبری را تنها راه «زنده ماندن» گروهی از شهروندان توصیف میکنند.